Deze tip gaat niet over de emotie wantrouwen, maar over het wantrouwen van emotie.
Je bent wel echt een beetje autistisch hè?
Deze uitspraak gebruiken we tegenwoordig voor collega’s die zich goed voelen bij vaste gewoontes.
Heb je vandaag je Ritalin al genomen?
Is een vraag die energieke collega’s regelmatig mogen beantwoorden.
Kijk je uit dat je geen anorexia krijgt?
Is voor de collega die de laatste tijd een beetje op zijn voeding let.
Dat is echt een typische narcist. Moet je maar eens googelen.
Die is voor de collega die z’n kop boven het spreekwoordelijke maaiveld durft uit te steken. “Is hier iets moois te zien misschien?” Tjop, kop eraf.
We gebruiken de classificaties uit de DSM5 tegenwoordig nogal eens om elkaars persoonlijkheidskenmerken mee te beschrijven. Of we verontschuldigen onszelf ermee voor ons gedrag.
Let maar niet op mij hoor. Ben een beetje bipolair.
Ongetwijfeld gaat er een hoop humor en zelfspot achter al deze opmerkingen schuil. Twee ingrediënten die het leven een stuk draaglijker maken. Niks mis mee.
Toch toont deze tendens van pathologiseren van gedrag en emoties in ons taalgebruik een groeiend wantrouwen van onze eigen en andermans mentale toestand.
En dat is heel ongezond. Als je een breed palet van emoties hebt, die je kunt beleven in het moment dat ze je dienen en je kunt je respons op een prikkel uitstellen om de beste respons te kiezen die je wilt, dan hoef je je eigen emoties niet te wantrouwen. Sterker nog, het geeft een enorme lading chronische stress als je dat wel doet. Want de emoties en fysiologische reacties op omstandigheden zijn ons als een geniaal systeem gegeven om te overleven en, nog mooier: te leven.
Nu is het eenvoudig te zeggen hoe het wel moet: je moet je eigen emoties (en die van een ander) gewoon vertrouwen. Helaas lukt dat niet zo eenvoudig als het typen van de letters op mijn toetsenbord.
Daarom tip #16, waarmee je kunt bouwen aan dat gezonde vertrouwen:
- Toon mededogende nieuwsgierigheid naar je eigen emoties. Waar komt die specifieke emotie vandaan, waarvan je twijfelt aan de oprechtheid of juistheid? Je emotie is er om een signaal aan je af te geven. Onderzoek het signaal zonder er een DSM5 stempel op te zetten. Wees nieuwsgierig naar jezelf en ga ervan uit, dat emoties nooit zonder reden komen.
- Toon diezelfde nieuwsgierigheid naar de emoties van anderen. Vraag waar emoties die je waarneemt, vandaan komen. Om je collega te begrijpen, mee te denken, mee te leven. Ook weer zonder stempelkaart te gebruiken.